Ömer YAPICI


Tiroid Bezi Nedir ?

Tiroid bezi boynumuzda, adem elması denilen gırtlak kıkırdağının üstünde cilt altında yerleşmiş olan vücudun hızını ayarlayan tiroid hormonlarını üreten hormonal bir bezdir.


Vücudun enerjiyi kullanması ve depolamasıyla ilişkili olan triodotironin (T3) ve tiroksin (T4) denilen iki adet vücut için önemli olan hormonu üretmektedir. Bu iki hormon normal ihtiyaçtan fazla üretilmesine hipertiroidi normal ihtiyaçtan az üretilmesine hipotiroidi denir.
 

Hipotiroidi Nedir ?
Hipotiroidi çok az tiroid hormonunuzun olması yada bir diğer ifadeyle tiroid bezinin ihtiyacın altında bir miktarda tiroid hormonu üretilmesi anlamına gelir. Hipotiroidi en sık rastlanılan tiroid bezi hastalığıdır. Kadınlarda daha sık görülür, yaşla birlikte görülme sıklığı artar ve ailesel geçişi vardır.Yorgunluk,Zihinsel yavaşlama, unutkanlık,Hareketsizlik, sürekli uyku hali,Üşüme hissi,Kilo alma veya diyete rağmen kilo verememe,Cilt ve saçta kuruma, dökülme,Kabızlık, Adet düzensizliği veya tekrarlayan düşükler.
Hipotiroidi hastalığının şiddetine bağlı olarak bulguların hepsi her zaman bir arada olmayabilir. Hipotiroidisi olan birçok kişide bu belirtilerin hepsi olmayabilir şiddeti ise değişkendir. Basit bir kan testi hastalığın erken teşhisini sağlamaktadır.

 

Hipotiroidinin Sebebi Nedir ?
Erişkinlerde hipotiroidinin en sık sebebi Hashimoto tiroiditi dediğimiz hastalıktır. Bu hastalıkta bağışıklık sisteminiz tiroid bezinize saldırır ve ona zarar vererek yeterli hormon üretmesini engeller. Hipotiriodi ayrıca esas olarak başka tiroid hastalıklarının tedavisinde kullanılan yöntemler olan radyoaktif iyot tedavisi veya tiroid cerrahisi (tiroid bezinin herhangi bir nedenden operasyonla alınması) sonucunda da gelişebilir. Hipotiroidi ayrıca tiroid bezinin gelişmemesine bağlı olarak doğuştan itibaren de görülebilir.

 

Hipotiroidi Neden Önemlidir ?
Erişkinlerde, hipotiroidiye bağlı zihinsel ve fiziksel performansta azalma meydana gelir. Ayrıca kolesterol yüksekliğine neden olarak kalp hastalığına yol açabilir. Ayrıca ciddi tedavisiz hipotiroidiye bağlı hayatı tehdit eden bir durum olan miksödem koması gelişebilir. Hipotiroidi tanısı özellikle gebelik döneminde bebeğin sağlığı açısından da önem taşır. Bebeklere doğumda yapılan rutin testlerde hipotiroidisi olanlar anlaşılabilir. Tedavi edilmezse, çocıkta zihinsel yavaşlama – gerileme görülür veya çocuğun gelişimi normal olmaz. Ayrıca hipotiroidisi olan gebede gerektiğince dikkatli tedavi verilmezse düşükler ve bebekte zeka gelişim problemleri meydana gelebilir.

 

Hipotiroidi Tanısı Nasıl Konur ?
Kan testleriyle tiroid – uyarıcı – horman (TSH) ve tirod hormonu (T4) düzeyleri ölçülebilir. Kanda TSH düzeyinin yüksek ve T4 düzeyinin düşük olması hipotiroidiyi göstermektedir. Hipotiroidinin erken evresinde veya hafif hipotiroidi durumunda T4 düzeyleri normalin altına inmeden önce TSH düzeyleri normalden yükselecektir. Bu iki kan testinden TSH daha önemlidir. Doktorunuz tanıyı koyarken TSH’ya daha fazla dikkate alacaktır. Hipotiroidinin nedeni Hashimoto tiroidi olduğu zaman kanda ayrıca tiroid bezinize saldıran otoantikorlar da ölçülebilir.

 

Hiporioidi Nasıl Tedavi Edilir ?
Hipotiroidi tiroid horman ilacı verilerek tedavi edilir. Kullanılan ilaç levotiroksindir. Bu madde tiroid bezinin doğal olarak ürettiği T4’ün sentetik olarak (laboratuvar koşullarında) üretilmiş halidir. Tüm tiroid horman preperatları birbirinin aynı değildir. Mümkünse aynı firmanın ilacında sebat etmeniz önerilir. Tiroid horman replasmanının genel olarak ömür boyu yapılması gerekir. Eğer herhangi bir sebeple ilacın değiştirilmesi gerekiyorsa, TSH için kan hormon ilaçlarının ölçüm yapılmadan rastgele ihtiyaçtan fazla alınması halinde zaman içinde kemik kaybına, kalp fonksiyonlarında bozulmaya ve kalp ritminde anormalliklere neden olabilir. Yetersiz dozlar da şikayetlerin düzelmesini sağlamayabilir. Hamilelik ve bazı başka zamanlarda sık aralıklar ile doz ayarlanması yapmak gerekebilir. Bunu doktorunuzla rutin kontrolleriniz sırasında görüşmeniz gerekmektedir.

 

Bu Bilgiler Doğrultusunda Ne Yapmalıyız ?
Hipotiodiniz varsa, tedavi olmalısınız. Tedavi olmazsanız, ciddi bir sağlık sorunu haline gelebilir. Hipotiroidi belirtilerinden bir veya birden fazlası sizde görülüyorsa veya ailenizde tiroid hastası olan varsa, iç hastalıkları doktorunuzla kan testi yapılması için konuşmalısınız. Test pozitif gelirse birinci dereceden akrabalarınıza durumunuzu söylemelisiniz. Onlara da tiroid hastalığı için kan testi yapılması gerekmektedir. Hamilelik döneminde ve 60 yaşın üstünde tüm kadınlarda, şikayetleri olsun olmasın tiroid fonksiyonlarının kontrol edilmesi önerilmektedir.