EDİRNE'NİN İLÇELERİ

HAVSA Havsa'nın Tarihi Mekanları DERTERDAR ABDÜS-SELAM CAMİİ ( HACI SÜLEYMAN CAMİİ Defterdar Abdüs-Selam Camii, yapı daha sonra Hacı Süleyman isimli bir zat tarafından onarıldığı için "H

KÜLTÜR SANAT 30.12.2015 14:39:00 0
EDİRNE

Kitabesi henüz bulunamayan camiinin bu dönemlerde inşa edildiği sanılmaktadır. Camii depremler, düşman işgalleri sırasında tahripler, amaç dışı kullanımlarla önemli hasarlar görmüş, en son onarımını 1983 yılında görerek kullanıma açılmıştır.

 

 

Camiinin bitişiğinde bulunan tarihi çeşme, bugün yerinde olmasa da kitabesi yakınında bulunan okul inşaatının harfiyatı sırasında bulunabilmiştir.

KASIM PAŞA CAMİİ

Günümüze ulaşamayan ve evliyalardan Kasım Paşa'ya ait olduğu düşünülen bu camiden Enüssül-Müsamirin ( S.612 ) isimli yazmadaki bilgiler ışığında haberdar oluyoruz.

 

 

 

MAHMUD PAŞA CAMİİ & MEDRESESİ

Günümüzde ibadete açık olan camii yörenin en eski camii olarak bilinmektedir. Bu camii de ilçeye bağlı Hasköy'de bulunmaktadır. Sadrazam Mahmut Paşa'nın hayratıdır. Yapım tarihi itilaflı olan bu yapının kitabesi bulunamamıştır. Paşanın görev yaptığı tarihlere bakılırsa 1455-1470 tarihleri arasında yapılmış olması muhtemeldir.

 

 

Oysa Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde bu tarih hatalı olup 1580 yılını göstermektedir. Öte yandan 1752 büyük depreminde büyük hasar gördüğü ve neredeyse yeniden inşaa edildiği görüşü kuvvetlidir. Cami yapısının kuzeyinde olduğu bilgisini Osmanlı tahrir defterleri ve Enüssül-Müsamirin gibi yazmalardan edindiğimiz medrese yapısı ne yazık ki günümüze ulaşamamıştır.

 

 

SOKULLU CAMİİ & KÜLLİYESİ

Havsa merkezde yer alan Sokullu Camii ve külliyesi adını Sokullu Mehmet Paşa'dan alsa da, paşa tarafından oğlu Kurt Kasım Paşa adına yaptırılmıştır. 1577 yılında yapılan camii kare planlı olup, 1752 depreminde ve işgaller sırasında büyük hasarlar görmüştür. Kare planlı tek kubbeli caminin iki minaresi olduğu fakat bu minarelerden birinin ve son cemaat bölümünün Bulgar işgali sırasında tamamen yıkıldığı bilinmektedir.  Caminin kuzeyinde yer alan bahçesinde haziresine ait mezar taşları bugün bile izlenebilmektedir. Öte yandan güneydoğu yönünde bahçe sınırları içerisinde işgal yıllarını, bu yıllardaki mezalimi unutmamak için yapılmış "İntikam Anıtı" isimli bir anıt yer almaktadır. Havsa'nın bu anıtsal değerdeki camii Trakya Bölge Valisi Kazım DİRİK Paşa tarafından 1939 yılında onarılarak halkın hizmetine yeniden açılmıştır. Camii'nin külliyesinin çok geniş bir alana yayıldığını, atlı ve develi büyük sayılarda kafileleri barındıracak iki kervansaray, bir imaret, medrese ve 300 kubbeli dükkan ( arasta ) hakkında yazılı kaynaklardan haberdar olabiliyoruz. Buna karşılık camiinin girisinde bulunan dua kubbesi diye bilinen ve camiinin külliyeye açılan bölümlerini bağlayan yapı ile çifte hamam denilen yapı günümüze ulaşarak külliyenin yayıldığı alan hakkında ipuçları vermektedir.

 

 

 

HAVSA'NIN TARİHİ ÇEŞMELERİ :

Abdüs-Selam Camii Çeşmesi

Camiye bitişik yapıldığı kaynaklardan ve eski tanıklarca aktarılan çeşme bugün ne yazık ki yerinde yoktur. Buna karşılık yakınlarda yapılan bir okul inşaatının harfiyatından kitabesine ulaşılabilmiştir.

Çarşı Çeşmesi ( Köşe Çeşmesi

Sokullu Hamamı'nın kuzeybatı duvarına bitişik bu çeşme günümüzde faaldir. Çeşmenin orjinal yeri imar faaliyetleri sonucu yol ortasında kaldığı için bugünkü yerine taşınmıştır.

Çukurçeşme

Günümüze ulaşamamış bu çeşme yapısının ancak ön cephe izleri belirlenebilmiştir. Hacıisa mahallesinde Çukurçeşme isimli sokaktadır.

Hanımdudu Çeşmesi

 Hacıgazi Mahallesi bitiminde, köprüyü geçince Kırklareli caddesinin alt kısmında sağdadır.

Koyunbaba Çeşmesi

 Günümüze ulaşamayan çeşmenin, rivayetlere göre yeri Kurtbey mezarının Kırklareli Caddesi tarafındadır. Muhtemelen ilçenin bu ana caddesinin yapımı sırasında ortadan kaldırılmıştır.

 

 

 

Soğukçeşme

Helvacı mahallesi, Soğukçeşme sokağında yer alan yapı günümüze ulaşamamıştır. Kitabesi kayıp olan çeşmenin ancak kitabe yeri mevcuttur.

Sülüklü Çeşmesi : Hacıgazi mahallesi, Sülüklü sokağındadır.

HAVSA'NIN TARİHİ MEZARLIKLARI 

Havsa Trakya'nın pekçok yerinde raslanan ve Trak medeniyetinin önemli ölülerini gömme geleneğinin bir yansıması olan tümülüslere ev sahipliği yapmaktadır. Tümülüsler kadar aynı dönemlere işaret eden menhir taşları da ilçenin bazı kesimlerinde yer almaktadır. Geçmiş yüzyıllarda Rum asıllıların yoğun olarak yaşadığı Havsa'da, Rumlar'a ait olduğu bilinen eski bir mezarlık ise Varoş Mahallesi-Deve Bağırtan mevkiindedir. Belediye binasının yanıbaşında yer alan ve Sokullu Mehmet Paşa'nın iki oğlundan biri olan Kurt Bey'in mezarı, günümüzde izleri kalmamış fakat aynı bölgede olduğu kayıtlarda yer alan eski Osmanlı mezarlığını da yaşatmak için hala ayaktadır.