EDİRNE'NİN İLÇELERİ

İpsala ve ilçeye bağlı belde ve köylerde halkın %98’i tarım ve tarıma dayalı yapı ağırlıktadır. Kendi içinde bitkisel üretim daha ağırlıklı olup hayvansal üretimde önemli ölçüde yapılmaktadır. Bitkisel üretim dalında ilçede ve  ilçeye bağlı belde ve köylerde de ekim yapılan bitkiler sırasıyla çeltik(pirinç) buğday, ayçiçeği, domates, şeker pancarı ve diğer bitkilerdir. Türkiye'de üretilen çeltiğin %35’i sadece İpsala’da üretilmektedir. Piyasada aranılan pirinç çeşidi olan “ Baldo “ üretiminin büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Çeltik üretimi büyük ölçüde İpsala ve ilçeye bağlı belde ve köylerinde faaliyet gösteren 14 adet Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 4 adet sulama kooperatifi aracılığıyla yapılmaktadır. Türkiye’nin en kaliteli çeltiği (pirinçi) İpsala’da üretilmekte olup özellikle İpsala Pirinci olarak ün yapmıştır.

Çeltik üretiminde modern tarım alet ve makineleri yaygın ve yoğun olarak kullanılmaktadır. Buda sanayide istihdamı giderek yükseltmekte ve ekonomiye büyük katkıda bulunmaktadır. Bu nedenle ilçemizde 6 çeltik fabrikası bulunmaktadır. Yine ilkbahar ve yaz aylarında dışarıdan işçi göçü almakta gelenlerle nüfus yoğunluğu artmakta böylece ekonomik yaşam canlanmaktadır.

 Çeltik    

Çeltik her cins toprakta yetişebilir, kumlu-tınlı yapıdan,ağır-killi yapıya değişen,çeltik tarımı için optimum pH 5.5-7.5 arasıdır.Saturasyon ekstraktının elektrik'i kondaktivesi 6-10 mmhos/cm olan topraklar,çeltik tarımına zarar verir. Çeltik tuzlu topraklara iyi uyum sağlayan bir üründür. Tavalar istenilen büyülükte yapılabilir.Etkin su kullanımı sağlanır.Yılın her zamanında derin veya yüzeysel drenaj yapılmasını kolaylaştırır homojen bir bitki örtüsü sağlar.Makineli tarımı kolaylaştırır,yabancı ot kontrolü de etkili ve kolay olur.

 ÇELTİK TOHUMUNDA ARANAN ÖZELLİKLER  

Hastalıksız ve zararlılardan ari olmalı, yabancı tohum içermemeli,kırmızı çeltik tohumu içermemeli,sertifikalı olmalı .Sertifikalı tohum verimi arttırır,kaliteli pirinç elde edilir.Çeltik tohumu 2 yılda bir değiştirilmelidir. Küçük daneli çeşitlerde 15kg/da orta danelilerde 17-18 kg/da, iri danelilerde 20 kg/da kullanılmalıdır. Atılacak tohum miktarı çeşidin özelliklerine ekim zamanına, toprağın verimlilik durumuna göre değişir.

 ÇELTİK ÇEŞİDİ SEÇİMİ

Bölge koşullarına uygun olmalı,yüksek verimli ve pirinci tüketiciler tarafından tercih edilmelidir.Sağlam saplı,yatmaya dayanıklı ve makineli hasada uygun olmalıdır.Bu konuda üreticilerin verim konusunda bilinçli olması gerekmektedir.

 ÇELTİK EKİM ZAMANI VE EKİMİ

 Çeltikte çimlenme ve fide devrelerinde optimum sıcaklık 18-35 derecedir.Kritik sıcaklıklar 12-15 derecedir.Ekim için su sıcaklığının asgari 12 derece olması gerekmektedir.İpsala bölgesinde çeltik ekimi  Mayıs ayının ilk yarısında yapılmaktadır.  Ekim şekilleri serpme ekim,mibzerle ekim ve fideleme yoluyla ekim. Serpme ekimi: Elle serpme,gübre saçıcı makinesi ile serpme,uçak ile serpme  yapılmaktadır.

 ÇELTİK SULAMASI   

Çeltik sulamada dikkat edilecek hususlar, lüzumsuz su kesimi  kesinlikle yapılmamalıdır. Maksimum gelişme devresinde su yüksekliği 15 cm'yi geçmemelidir.Hasat için su kesimi,çiçeklenmeden 30-35 gün sonra yapılmalıdır.Dane dolma ve olgunlaşma döneminde toprakta belirli bir rutubet muhafaza edilmesi gerekmektedir.

ÇELTİĞİN GÜBRELENMESİ

Azotlu Gübreleme

 Kullanılacak gübre amonyum sülfat miktarı 80 kg/da.Uygulama zamanı 25 kg ekimde,25 kg kardeşlenme ve 30 kg salkım oluşum devresi başlangıcında ekimden 55-60 gün sonra olmalıdır.

Fosforlu Gübreleme

20 kg triple süper fosfat,ekim öncesi toprağa karıştırılmalıdır.Fosforlu gübre olarak kompoze gübrelerde kullanılabilir.Çinko Uygulaması : Çinko eksikliği; Ürün verimini azaltır.Pirinç kalitesini düşürür,çeltiğin olgunlaşmasında gecikmelere neden olur.

Çinko eksikliğinin nedenleri ;
1.Yüksek verimli çeşitlerin ekimi,
2.Toprak pH'nın 6.8'den fazla olması,
3.Toprakta fazla fosfor birikimi,
4.Münavebesiz çeltik tarımı.
Çinko Noksanlığının Önlenmesi ;
1-Çinko uygulaması yapmak,4-5 kg/da çinko sülfat,
2-Tarladaki suyun boşaltılması
3-Münavebe uygulamak.
4-Fosforlu gübreyi ölçülü kullanmak.

Hazırlayan/Seyit SÜREN