EDİRNE CAMİLERİ-9

Şah Melek Paşa Camisi Gazi Mihal Köprüsü'nün Edirne yönündedir. 1429'da yapılmıştır. Mahalle mescidi olup, kesme taştan, tek kubbeli bir yapıdır. Taç kapıdaki Taş işçilik ilginçtir. İÃ?

GÜNDEM 6.07.2015 17:33:00 0
EDİRNE CAMİLERİ-9

Bu caminin yerinde önceleri bir medresenin bulunduğu ve ünlü hukukçulardan Molla Hüsrev'in burada müderrislik yaptığı bilinir. Camiyi Musa Çelebi'nin Veziriazamı Kör Şah Melek Paşa yaptırmıştır. Minaresi Balkan Savaşında yıkılmış olup, yeniden yapılmıştır. Güneybatı duvarında iki panoda kalmış olan bu çiniler lâcivert zemin üzerine beyaz ve fîrûze renktedir. Palmet ve rûmîlerin birbirine bağlanarak oluşturduğu renkli sır tekniğindeki bordürlerle sınırlanan fîrûze sırlı altıgen çiniler düşey dikdörtgen panolar şeklinde yan yana sıralanmıştır. Altıgen çinilerin ortasında altın yaldızlı gülbezekler bulunmaktaydı. Rutubetten ve bakımsızlıktan çoğu dökülmüş olan çinilerin bir kısmı günümüzde Edirne Müzesi Türk ve İslâm Eserleri Bölümü’nde ve İstanbul’da Türk İnşaat ve Sanat Eserleri Müzesi’nde sergilenmektedir. Ayrıca mihrap nişinde kavsaranın köşeliklerinde, yıldızlar meydana getiren alçı kabartma geometrik kompozisyonda yıldızların kolları ve etraflarında alçıya gömülü fîrûze çini parçaları görülür. Çini panoların dışında kalan yüzeylerin kalem işi süslemelerle bezenmiş olduğu bilinmekteyse de günümüzde bunlardan bir iz yoktur.

 

Sivri kemerli pencerelere sahiptir

 

Yapının batı duvarının kuzey ucunda doğu taç kapısı ile aynı eksende bir ikinci giriş bulunmaktadır. Basık kemerli bu giriş aralığının eskiden var olduğu ileri sürülen medrese ya da ilk minareye geçişi sağladığı düşünülmektedir. Zamanımızda bu girişin önünde demir doğrama bir sundurma bulunmaktadır. Doğu cephesinde üst pencerelerin ortasına yakın bir seviyede küçük taş konsollar dikkati çekmektedir. Bunların sonradan ilâve edilen bir sundurmaya ait olduğu kabul edilmektedir. Harimin güney ve batı cephelerinde üç sıra halinde beşer pencere, kuzey cephesinde diğer cephelerdeki orta sıra pencereleri hizasında iki pencere mevcuttur. Doğu cephesinde üç sıra halinde altı pencere vardır. Harim gövdesinin üst kesiminde bütün cepheleri dolanan ve bir dizi silmeden oluşan bir saçak mevcuttur. On iki gen prizma şekilli kasnak gövdeye oranla basıktır. Gövdenin üst kesiminde doğu, batı ve güney yüzlerinde yer alan sivri kemerli pencereler gövdeyi ikiye bölen saçak sebebiyle kasnak üzerindeymiş gibi algılanmaktadır. Caminin kuzeydoğu cephesinde kesme taşla inşa edilmiş bir minare yer almaktadır. Minareye giriş kürsünün doğu yüzü üstündeki basık kemerli bir açıklıktan sağlanmaktadır. Harimin kuzeydoğu köşesiyle minare kürsüsü arasındaki bitişme çizgisi minarenin yapıya sonradan eklendiğini düşündürmektedir. Yapının orijinal minaresinin Balkan Savaşı sırasında yıkıldığı tahmin edilmektedir.

 

SÜLE ÇELEBİ CAMİİ

 

Tarlakapı mevkiinde yer alan cami, 1559 yılında Hacı Süle adında Edirne’ de önemli biri olduğu düşünülen bir kişi tarafından yaptırılmıştır.

 

Kare planl, tek kubbeli ve tek minareli bir camidir. Camiyi çevreleyen avluda bir hazire ve kuzey cephesinde bugün kullanılmayan bir çeşme bulunmaktadır.

 

Kuzey cephesi hariç, diğer cepheler altta ve üstte 2’ şerden 4 pencere açıklığına sahiptir. Minaresi batı duvarının kuzey yönüne yanaşıktır. Kuzey cephesinde iki bölmeli, düzgün kesme taştan yapılmış bir son cemaat yeri bulunur. Kuzey cephede iki pencere açıklığı ve bunların arasında bir dış mihrap göze çarpar. Taçkapısı, dikdörtgen, etrafı silmelerlebezeli olup, kuzey cephenin batı ucuna yanaşıktır. Son cemaat yerinde çok etkili olmayan kalem işi süslemeler görülebilir.

 

SİTTİ SULTAN ŞAH CAMİİ

 

Edirne Karacabevvap Mahallesi, Mahkeme Bayırı’nda bulunan Sitti Şah Sultan Camisi, Fatih Sultan Mehmet’in eşi Dulkadiroğlu Süleyman Bey’in kızı Sitti Hatun tarafından 1484 yılında yaptırılmıştır. Sitti Sultan bu cami ile ilgili 1520, 1530 ve 1574 tarihli üç ayrı vakfiye düzenlemiştir.

 

Kare planlı olarak yapılmış

 

Cami kare planlı, kesme taş ve tuğladan yapılmıştır. Üzeri tromplu ve yüksek kasnaklı merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Caminin önünde son cemaat yerinin olduğunu gösteren izler duvarda bulunmaktadır. Giriş kapısı kesme taştan ve silmeli olup üzerinde sülüs yazılı Arapça kitabesi bulunmaktadır.

 

Caminin içerisi doğu ve batı cephelerinde dikdörtgen şöveli üçgen alınlıklı beşer pencere ile aydınlatılmıştır. Ayrıca mihrap yönünde altlı üstlü ikişer, giriş kapısı yanlarında da birer penceresi bulunmaktadır. Batı cephesinde bulunan minare kesme taş kaide üzerine köşeli olarak oturtulmuş tek şerefelidir. Caminin kuzeyinde de şadırvanı bulunmaktadır. BEYLERBEYİ CAMİİ

 

1429 yılında Rumeli Beylerbeyi Sinaneddin Yusuf Paşa tarafından, 1. Murat döneminde yapılmıştır. Cami tek kubbeli olup, çokgen planlıdır. Kuzey cephesinde taç kapısı olan yapıyı, son cemaat yeri örter. Süslemeler açısından zengin olmasa da, zayıf kalem işi süslemelere rastlanır.

 Hazırlayan/Seyit SÜREN