Kemik yoÄŸunluÄŸundaki azalmaya baÄŸlı sinsi bir ÅŸekilde ilerleyen osteoporoz, aÄŸrılı kemik kırıkları, ÅŸekil bozuklukları, boyda kısalma, sırtta kamburlaÅŸma, bel ve sırt aÄŸrıları ile kendisini gösteren sinsi bir hastalıktır. Kadınlarda menopoz sonrası erkeklerde ise 65 yaÅŸ ve üzerinde ortaya çıkmaktadır. Yapılan araÅŸtırmalar kemik erimesinin geliÅŸmiÅŸ ve geliÅŸmekte olan ülkelerde arttığını göstermektedir. YaÅŸlanmaya baÄŸlı olarak ortaya çıkan fizyolojik bir hastalık olan osteoporoz; genetik nedenlerle genç yaÅŸtaki kiÅŸilerde de görülebilmektedir.

Osteoporoz riskinden korunmak için alınacak önlemlerin başında kemik kütlesinin artırılması gelmektedir. DoÄŸumdan sonra 35 yaşına kadar sürekli artarak en yüksek seviyesine çıkan kemik ağırlığı, bu yaÅŸtan sonra yoÄŸunluk ve kütlesel olarak azalmaya baÅŸlamaktadır. Kemik kütlesinin oluÅŸmasında yaÅŸ, cinsiyet, aktivite düzeyi ve coÄŸrafi faktörlerin büyük etkisi bulunmaktadır. Erkeklerdeki kemik kütlesi kadınlara oranla daha fazladır. Erkeklerden daha az kemik kütlesine sahip olan kadınlarda menopoz faktörü de tabloya eklendiÄŸinde osteoporoza yakalanma riski 10 kat daha fazla artmaktadır.

KendiliÄŸinden olan veya kırıkla sonuçlanmayacak bir travmadan kaynaklanan kırıklar, boyda gençlik dönemine göre 4-6 cm’den fazla kısalma olması, küçük ve ince iskelet yapısı, ebeveynlerde kalça kırığı hikayesi olanlar, sigara ve alkol tüketenler, 3 aydan fazla süreli kortizonlu ilaç kullananlar, yetersiz kalsiyum ve D vitamini eksikliÄŸi olanlar, fiziksel aktivite ve egzersiz yapmayanlar ile uzun süreli yataÄŸa bağımlı olan kiÅŸiler kemik erimesi bakımından risk grubundadır. Erken dönemlerden itibaren gerekli önlemler alınmalıdır.

Yılda bir kemik yoÄŸunluÄŸunuzu ölçtürün. Sinsi bir hastalık olan Osteoporoz tedavisinde erken tanı büyük önem taşımaktadır. Risk grubundaki hastaların kemik mineral yoÄŸunluÄŸundaki deÄŸiÅŸimler 1-2 yılda bir yapılan kontrollerle mutlaka izlenmelidir. Kan ve idrar tahlilleri yaptırılarak kemik yıkımının arttığı veya yapımının azaldığı gösterilebilir. Çocukluktan döneminden itibaren yapılan aktif spor, yeterli derecede alınan D vitamini ve kalsiyum kemik erimesini önlemenin baÅŸlıca yollarındandır.

Doktor takibini ihmal etmeyin. Osteoporoz tedavisinde kemik yıkımını azaltan ve kemik yapımını uyaran ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçlar mutlaka fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı kontrolünde kullanılmalı ve düzenli takip edilmelidir. Meydana gelen kırıklar, normal kırıklar gibi ortopedik yöntemler ile tedavi edilir. Kırık sonrası erken mobilizasyon ve sekel kalmasını önlemek için fizik tedavi ile rehabilitasyon gereklidir.

Osteoporozu ve kemik kırıklarını önlemek için 7 öneri: Kemik saÄŸlığı için kalsiyum alımını önemseyin ve yeteri kadar süt ile süt ürünü tüketin. Sigara ve alkolden uzak durun. Günlük yaÅŸamda fiziksel aktivitenizi artırın. Asansör yerine merdiven, sık sık araba gezisi yerine yürüyüÅŸ tercih edin. Spora baÅŸlamadan önce mutlaka uzman yardımı alın. SaÄŸlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterin. Yeteri kadar kalsiyum ve protein alımına özen gösterin. Merdivenler, halılar, kablolar hepsi birer düÅŸme nedeni olabilir. YaÅŸadığınız ortamda gerekli düzenlemeleri yaparak düÅŸme riskinizi en aza indirin. Düzenli saÄŸlık kontrollerinizi ihmal etmeyin ve doktorunuza danışarak kemik yoÄŸunluÄŸu ölçümünüzü zamanında yaptırın.