Besinsel içeriÄŸi dolayısıyla anne sütü bebekler için idealdir. Anne sütüyle beslenen bebeklerde kulak enfeksiyonları, ÅŸiddetli ishal ve alerji geliÅŸme riski azalmaktadır. Biberonla beslenen bebekler bu hastalıklardan dolayı daha sık hastaneye yatmaktadır. ÇoÄŸu kadın farklı nedenlerden dolayı emzirme hakkında kararsızdır. EÄŸer bir nedenle anne sütü vermeme kararı aldıysanız, mamalar anne sütüne kabul edilebilir bir alternatiftir. Ancak biberonla beslenme kararı vermeden önce emzirmenin size ve bebeÄŸinize olan birçok yararını da hesaba katmalısınız.
Amerikan Pediyatri Akademisi, Dünya SaÄŸlık Örgütü (WHO) ve diÄŸer birçok uzman özellikle 6 ay sadece anne sütü vermek üzere, annelerin çocuklarını 1 sene veya daha fazla, mümkün olduÄŸunda uzun bir süre emzirmelerini teÅŸvik etmektedirler. Çünkü, anne sütü enfeksiyonlara karşı koruma ve optimum beslenme saÄŸlamaktadır. Amerika'da her 10 bebekten 7'si doÄŸumda anne sütü almaktadır. Altıncı aydan sonra 10 bebekten sadece 3'ü anne sütü almaktadır. Ne kadar uzun süreyle anne sütü alınırsa, o kadar yararı olacağı bilinmelidir.
BebeÄŸinizi emzirmeniz için birçok pratik neden bulunmaktadır. Anne sütü ucuzdur. Kendiniz için dengeli bir beslenme yaparken, sadece az miktarda kalori alımınızı artırarak, mama için harcayacağınız çok daha küçük bir oranda fazla para harcarsınız. Aynı zamanda anne sütü hazırlama gerektirmez ve nerede olursanız olun her zaman hazırdır. Emziren anneler günde, 500 kalriyi sütü üretmek için kullandıkları için doÄŸum öncesi fiziksel özelliklerine daha kolay ulaşırlar. Emzirme ayrıca rahmin sıkılaÅŸmasına ve çabucak normal boyutlarına dönmesine de yardımcı olur.
Emzirme hem anne hem de bebek için fiziksel özelliklerinin yanı sıra, duygusal ve psikolojik avantajları ile de çok ikna edicidir. Emzirme, hem cilt teması saÄŸlamaktadır, siz ve bebek için huzur vericidir; hem de süt üretimini uyaran hormon, annelik hislerini de uyarmaktadır. Emziren annelerin hemen hemen tamamı, emzirme deneyimiyle bebeklerine daha çok baÄŸladıklarını ve koruyucu olduklarını, beslenme ve çocuklarına bakabilme konularında kendilerini daha yeterli gördüklerini hissetmektedirler. Gerçekte anne sütü ve mama ile besleme aynı süreyi almaktadır fakat emzirmede, beslenmenin tamamındaki süre bebekle birlikte geçirilmektedir. Biberonla beslemede alışveriÅŸe, mama hazırlamaya ve arta kalanları yıkamaya çok fazla zaman harcanır. Bebekle geçirilen zaman bebeÄŸin beslenmesi, geliÅŸimi için önemli bir bileÅŸendir ve anneler için mutluluk vericidir. Evdeki diÄŸer kiÅŸiler özellikle annenin fazladan dinlenmeye ihtiyacı olduÄŸu ve bebeÄŸin sık sık emdiÄŸi ilk birkaç hafta boyunca ev iÅŸlerinin sorumluluÄŸunu üstlenerek yardımcı olabilirler.
DoÄŸrudan ona süt vermeseler de, ailenin üyelerinin de bebek bakımında her yönüyle aktif olarak görev alabileceÄŸini aklınızda tutmalısınız. Babanın kardeÅŸinin duygularına da duyarlı olun. Aslında ailenin diÄŸer üyeleri, örnek olarak, gaz çıkarırken bebeÄŸi tutabilirler ya da beslenmeden önce veya sonra bebeÄŸin altını deÄŸiÅŸtirebilirler. Emzirilen bir bebek için babanın kuıcaklaması önemli bir görevdir. Bebek ve anne için rahatlama gerektiÄŸinde baba çok deÄŸerlidir. Tutabilir, banyo yaptırabilir, altını deÄŸiÅŸtirebilir ve bebekle yürüyebilir. Bebek büyüdükçe, emzirme iyice yerleÅŸtiyse (yaklaşık 3 – 4 haftalık), baba sağılan sütle ya da mamayla bebeÄŸi besleyebilir. Ebeveynler arasında beslenme konusunda yanlış anlaşılmadan sakınmak için en iyisi bu konuların açıkça paylaşılması ve bebek doÄŸmadan önce hem anne hem de babanın bu konularda bir anlayış birliÄŸine ulaÅŸmasıdır. ÇoÄŸu ebeveyn ve çocuk bakıcısı, çocukları için baÅŸlangıçta en iyi olaı yani tartışmasız anne sütünü tercih ederler. Emzirme iyice yerleÅŸtikten sonra (genelde 3 – 6 hafta ) eÄŸer anne bir süre bebekten ayrı kalacaksa bakıcılar, baba ya da ailenin diÄŸer üyeleri tarafından beslenme için kullanılmak üzere sütlerini sağıp biriktirebilirler.
Nadir tıbbi durumlarda emzirme önerilmeyebilir. Aşırı derecede hasta bir anne emzirme için gerekli enerji ve güçten yoksun olabilir. ÇoÄŸu ilaç emzirme için güvenli olsa da, anne sütünden bebeÄŸe geçip zarar verebilecek bazı ilaçları kullanıyor olabilir. EÄŸer herhangi bir nedenle ilaç kullanıyorsanız emzirmeden önce çocuk doktorunuzu bilgilendirin. Doktor size bu ilaçların anne sütüne geçip geçmediÄŸini ve bebeÄŸiniz için bir sorun oluÅŸturup oluÅŸturmadığını söyleyebilir. Bazen, bu ilaçlar emzirirken kullanabileceÄŸiniz daha güvenli ilaçlarla deÄŸiÅŸtirilebilir. Bazı anneler amzirmenin erken dönemlerinde hafif bir rahatsızlık hissedebilir. Fakat belirgin bir rahatsızlık duygusu normal deÄŸildir. EÄŸer bebeÄŸinizi emzirirken ve beslerken aÄŸrı duyuyorsanız ya da emzirmede destek istiyorsanız, ilk birkaç hafta deneyimli bir uzmandan (çocuk doktoru, hemÅŸire ya da emzirme uzmanı) yardım isteyin. Nadiren, emrizen annelerdeki bazı sorunlar onları zamansız bir ÅŸekilde emzirmeden uzaklaÅŸtırmaktadır. ÇoÄŸu anne emzirme planladığı gibi iÅŸe yaramadığından üzülür ve hayal kırıklığına uÄŸar. Gene de baÅŸarısız olduÄŸunuzu düÅŸünmemelisiniz. Bazen bütün giriÅŸimlere ve desteÄŸe karşın, beklenen sonuç gerçekleÅŸmeyebilir. Åžanslıyız ki bu durumlarda bebek mamaları kabul edilebilir bir beslenmedir. Beslenme bu ÅŸekilde de güvenli, doyurucu ve deÄŸerlidir.
Çocuk SaÄŸlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Veysel ÖZ