EDİRNE'NİN ÜNLÜLERİ -21

LEVNİ( ABDÜLCELİL ÇELEBİ) Levni (17. yüzyıl sonları, Edirne'de doğdu ve 1732 yılında İstanbul'da vefat etti. Asıl adı Abdülcelil Çelebi, Osmanlı minyatür sanatçısı, halk şa

KÜLTÜR SANAT 21.09.2015 13:28:00 0
EDİRNE

17. yüzyılda duraklamış olan Osmanlı minyatür sanatına renk, perspektif, betimleme anlayışı ve natüralist öğeleriyle yenilikler getirmiştir. Eserleri, iki boyutlu bir yüzey sanatı olan minyatürle, perspektifi ve ışık gölgeyi kullanan Avrupa resmi arasında bir geçit olarak kabul edilir. III. Ahmet'in şehzadelerinin 1720'deki sünnet düğünün anlatan Surname-i Vehbi adlı eseri süsleyen minyatürleri Levni'nin en ünlü eserleri arasındadır. Şiir de yazan Levnî’nin yirmi kadar şiiri günümüze ulaşmıştır. 1732’de Edirne’de dünyaya geldi. Asıl adı Abdülcelil Çelebi idi. Yaşamı ve eğitimi hakkında fazla bilgi yoktur. Genç yaşta İstanbul’a giderek Topkapı Sarayı'ndaki nakkaşhanede tezhip öğrendikten sona II. Mustafa zamanında sarayın başnakkaşlığına getirildiği bilinir.  III. Ahmet döneminde de bu görevini sürdürdü. Lale Devri'nin en önemli ve yetenekli saray nakkaşı oldu. Mesleğinden ötürü Levnî (Levn:renk) adı kendisine sonradan verildi.

OSMANLI TARİHİ İLE İLGİLİ KİTAP YAZDI

İlk büyük çalışması, Dimitri Kantemir'in Osmanlı Tarihi ile ilgili kitabı için II. Mahmut'a kadar hüküm süren 22 padişahın portreleri idi. Bu portrelerin orijinalleri günümüze gelemedi. Padişah portrelerinin yer aldığı Silsilename, sünnet düğününün resmedildiği Surname-i Vehbi ve tek tek sayfalardan oluşan Murakkalar onun en önemli eserleri idi. Aynı zamanda bir halk şairi olan sanatçının şarkı, türkü, gazel, semai, gazel-i semai ve kalenderi formunda şiirler yazmıştır. [2]Adı, Kilâri Ahmed Efendi’nin 1131(1718) tarihli Enderunlu Şairler, Hattatlar ve Musikî San’ atkârları Tezkiresi’ nde geçen Levni’nin şairliği dolayısıyla halk şairlerinden oluşan bir çevresi vardı.[2] Atasözü ve deyimleri içeren Atalar Sözü Destanı adlı eserin de oa ait olduğu kabul edilir.1732-1733’te yaşamını yitiren sanatçı, Eyüp’te Otlakçılar Camii yakınlarına defnedildi. Çeşitli defalar yapılan yol genişletme çalışmaları sırasında mezarı kayboldu.

ORUÇ BEY

Oruç Bey ya da Oruç bin Âdil Edirne doğumlu, I. Mehmed ve II. Bayezid dönemlerinde divan katipliği yapmış olan Osmanlı tarihçi.  En eski Osmanlı tarihçilerinden olan Oruç Bey Tevârîh-i Âl-i Osman eseriyle bilinmektedir. İki eser kaleme alan tarihçinin diğer eseri ise kayıp ve ismi bilinmemektedir.

Okan ÇEVİK

  Okan Çevik (d. 8 Haziran 1966, Edirne, Türkiye), Türk basketbol antrenörü.1985 yılında Galatasaray Lisesinden, 1990'da İstanbul Üniversitesi diş hekimliği fakültesinden mezun olmuştur. İngilizce ve Fransızca bilen Okan Çevik. 2009 yılında Galatasaray Bayan Basketbol Takımı'yla FIBA EUROCUP'ta şampiyonluk yaşamıştır.

 

2009-2010 sezonunda Galatasaray Cafe Crown Erkek Basbekbol Takım'ında antrenörlük yapmaya başlamıştır.Cemal Nalga skandalının ardından yönetim kurulu tarafından görevinden alınmıştır. Skandaldan dolayı TBF Okan Çevik'e 2 yıl men cezası vermiştir. Dört yıllık aranın ardından, 1. Lig ekiplerinden Sinpaş Denizli Basket denizli Basket anlaşmıştır.

Josehh Halevy

 Joseph Halévy,(Seyyah)  15 Aralık 1827 yılında Edirne’de doğdu ve  1917’de İstanbul’da vafat etti. Osmanlı doğumlu Yahudi-Fransız Oryentalist ve seyyah.En önemli çalışmasını, 24 yılından beri hiçbir Avrupalının ayak basmadığı topraklarda Sabai yazıtlarını bulmak için Yemen'de hazırladı; sonuç olarak 800 yazıtlı değerli bir koleksiyon sundu.

ÖĞRETMENLİK YAPTI

Önce doğduğu şehirde sonra da Bükreş'te Yahudi okulunda öğretmenlik yaptı, boş zamanlarında Oryental diller ve arkeoloji çalışıp bu alanda uzmanlaştı. 1868'de, Alliance Israélite Universelle tarafından Habeşistan'a Falaşalarla ilgili bilgi toplaması için gönderildi. Bu göreviyle ilgili sunduğu başarılı rapor Fransız Enstitüsü (Académie des Inscriptions et Belles-Lettres)'nün ilgisini çekti ve Sabai yazıtlarını çalışması için Yemen'e gönderildi. Halévy, 686 parça yazıt bulup bunların şifresini çözdü ve yorumladı; Sabai dili ve mitolojisiyle ilgili eksik bilgileri toplayıp başarılı bir şekilde tekrar yapılandırdı. 1879'da Paris Ecole des Hautes Etudes'de Etiyopyaca üzerine profesör ve Société Asiatique'de kütüphaneci oldu.

BİLİMSEL ÇALIŞMALAR YAPTI

Halévy'nin geniş anlamda bilimsel çalışmaları, orijinal ve hünerli Oryental filoloji ve arkeoloji eserleri ona dünya çapında itibar kazandırdı. Asur-Babil yazıtlarında bulduğu Semitik olmayan Sümerce bir deyiş Asurologlar arasında tartışma konusu oldu. Genel olarak kabul edilen görüşün aksine Halévy, Sümerce'nin bir dil olmadığı, Semitik Babilliler tarafından kullanılan kavramsal bir yazım metotu olduğu teorisini ortaya attı.[1]

Halevy, Paris Üniversitesi'nde profesördü

 Halévy'nin çalışması olan "Recherches Bibliques," yüksek eleştiriye muhaliftir. Asur-Babil belgeleri ışığında Tekvin'in ilk 25 konusunu inceleyip Tekvin 1.11.26'nın eski Asur-Babil Semitik mitin peygambersi monoteist ruhla dönüştürülmüş olduğunu belirtir. İbrahim ve soyu ile ilgili hikayelerin esasen bir yazar tarafından abartılarak yazılan tarihsel bir gerçeklik olduğunu savunur. Ona göre Belgesel hipotez'de adı geçen Yahvist ve Elohist kaynaklar temelsizdir.

Çalışmaları

Çok sayıda çalışması bulunan Halevy Oryental çalışmaların birçok alanına el atmıştır.

  Halévy'nin Paris'te yayınlanan temel çalışmaları  

  • Mission archéologique dans le Yemen (1872)
  • Essai sur la langue Agaou, le dialect des Falachas (1873)
  • Voyage au Nedjrân (1873)
  • Études berbères, Epigraphie Lybique (1873)
  • Mélanges d'épigraphie et d'archéologie sémitiques (1874)
  • Études sabéennes (1875)
  • Études sur la syllabaire cunéiforme (1876)
  • Recherches critiques sur l'origine de la civilisation babylonienne (1877)
  • Essai sur les inscriptions du Safa (1882)
  • Mélanges de critique et d'histoire relatifs aux peuples sémitiques (1883)
  • La Prétendue Langue d'Accad, Est-Elle Touranienne? (1875)
  • La Nouvelle Evolution de l'Accadisme (1876–78)

Hazırlayan/Seyit SÜREN