EDİRNE ÇEŞMELERİ-7

Bu çeşme Uzunköprü'nün yolunun genişletilmesi sırasında yerinden sökülmüş ve bugünkü yerine taşınmıştır. Bu arada çeşmenin orijinal kitabeleri yok olmuştur. Bugünkü hali ile çeşme, mermer dörtköşe bir kaide üzerinde yuvarlak kemerlerle birbirine bağlanmış dört sütunun taşıdığı küp şeklinde bir bölümden meydana gelmiştir. Kaidesi üzerine yeni bir kitabe konulmuştur. Çeşme ve anıt mimari yönden bir özellik taşımamakla beraber kentin simgesi konumundadır.

 Oniki Çeşme (Uzunköprü)

Uzunköprü Kaymakamı Süleyman Bey ile belediye Başkanı Hafız İsmail Efendi'nin girişimleri ile Habip Hoca Camisi avlusunda 1917 yılında yapılmış ve Kirazlıdere'sinden de suyu getirilmiştir.

Çeşme Klasik Türk mimarisi üslubunda, kesme taştan yapılmıştır. Yuvarlak kemeri içerisinde ayna taşı ve altında da yalağı bulunmaktadır.

Rıza Efendi Cami Çeşmesi (Uzunköprü)

Uzunköprü Rıza Efendi Mahallesinde eski Rıza Rıza Camisinin giriş kapısı yanında bulunan bu çeşmeyi Hacı İbrahim Ağa 1722 yılında yaptırmıştır. Çeşmenin suyu Sultan II.Murat'ın şehre getirdiği su şebekesinden sağlanmıştır.

Çeşme üzerinde küçük bir kitabe bulunuyordu: "Sahib ül-Hayrat Hacı İbrahim Ağa,

sene 1137 (1734)". Rıza Efendi Çeşmesi cami ile beraber yıktırılmıştır. Bugün yerinde yeni Rıza Camisi bulunmaktadır.

Özgürlük Çeşmesi (Uzunköprü)

Uzunköprü’nün anıt çeşmesi olarak nitelenen bu çeşmeye Hürriyet Çeşmesi (Özgürlük Çeşmesi) ismi de verilmiştir. Çeşme Uzunköprü Meşrutiyet Anayasası’nın 1908’de yürürlüğe girmesi nedeniyle yapılmıştır.Anıtın yapılmasında Kaymakam Mahzar Müfit (Kansu) ve Belediye Başkanı Hafız İsmail (Yayalar)’in büyük payı olmuştur. Bu çeşme Uzunköprü’nün yolunun genişletilmesi sırasında yerinden sökülmüş ve bugünkü yerine taşınmıştır. Bu arada çeşmenin orijinal kitabeleri yok olmuştur. Bugünkü hali ile çeşme, mermer dörtköşe bir kaide üzerinde yuvarlak kemerlerle birbirine bağlanmış dört sütunun taşıdığı küp şeklinde bir bölümden meydana gelmiştir. Kaidesi üzerine yeni bir kitabe konulmuştur. Çeşme ve anıt mimari yönden bir özellik taşımamakla beraber kentin simgesi konumundadır.

 Şehitler Çeşmesi

Edirne işgali ve Balkan savaşları sırasında şehit düşenler anısına yapılmış olan bir çeşmedir Şehitler Çeşmesi.Edirne Balkan şehitliğinin yanında yapılan bu çeşme  Balkan şehitliğini ziyarete gelenler tarafından da ziyaret edilerek güzel suyundan doya doya içmektedirler.

 Lalapaşa tarihi çeşmesi

 Köyün kapaklıkaya mevkiinde 4000 sene öncesine ait dolmen köy çeşmesinin arka kısmında 3500 sene öncesinin erken roma dönemine ait taş işlemeli mezarlar çıktığı söylenmektedir.

Şadırvanlı Çeşme  (Keşan)

Hersekzade Ahmet Paşa Cami avlusu içerisinde yer alan şadırvalı çeşme kendi türünün sayılı örneklerindendir. Bu tür çeşmelerin; abdest amacıyla kullanılan şadırvanlar ile bir ilgisi olmamakla beraber adı halk tarafından verilmiştir. Bu şadırvan Aslında bir havuzla, ortasından su akıtılan lüleli bir taş direkten ibarettir. Şadırvanlı çeşmenin eski bir fotoğrafı, bu fotoğrafta daha önceki fotoğraflarda hazirenin içinde, bir duvar kenarına yatırılmış vaziyette gördüğümüz fıskiye sütununu da görmekteyiz. Taş direkten uzatılan bir boruyla Fıskiye sütununa su aktarılmaktadır. Mermer direğin üzerindeki yazıların bir kısmı aşınmadan ötürü okunamamaktadır. Okuna bilen alt kenar kısmında 1170 (1756) tarihi göze çarpmaktadır. Yine üst orta kısımdaysa Abdullah ismi okunabilmektedir.

HAVSA'NIN TARİHİ ÇEŞMELERİ :

Abdüs-Selam Camii Çeşmesi : Camiye bitişik yapıldığı kaynaklardan ve eski tanıklarca aktarılan çeşme bugün ne yazık ki yerinde yoktur. Buna karşılık yakınlarda yapılan bir okul inşaatının harfiyatından kitabesine ulaşılabilmiştir.

Çarşı Çeşmesi ( Köşe Çeşmesi ) : Sokullu Hamamı'nın kuzeybatı duvarına bitişik bu çeşme günümüzde faaldir. Çeşmenin orjinal yeri imar faaliyetleri sonucu yol ortasında kaldığı için bugünkü yerine taşınmıştır.

Çukurçeşme : Günümüze ulaşamamış bu çeşme yapısının ancak ön cephe izleri belirlenebilmiştir. Hacıisa mahallesinde Çukurçeşme isimli sokaktadır.

Hanımdudu Çeşmesi : Hacıgazi Mahallesi bitiminde, köprüyü geçince Kırklareli caddesinin alt kısmında sağdadır.

Koyunbaba Çeşmesi : Günümüze ulaşamayan çeşmenin, rivayetlere göre yeri Kurtbey mezarının Kırklareli Caddesi tarafındadır. Muhtemelen ilçenin bu ana caddesinin yapımı sırasında ortadan kaldırılmıştır.

Soğukçeşme : Helvacı Mahallesi, Soğuk çeşme sokağında yer alan yapı günümüze ulaşamamıştır. Kitabesi kayıp olan çeşmenin ancak kitabe yeri mevcuttur.

Sülüklü Çeşmesi : Hacıgazi mahallesi, Sülüklü sokağında bulunmaktadır.

Hazırlayan/Seyit SÜREN