Trakya'daki il, ilçe ve beldelerimizi tanıyalım...

Lüleburgaz'ın peyniriyle ünlü beldesi Büyükkarıştıran

KÜLTÜR SANAT 23.03.2015 18:25:00 0
Trakya

Lüleburgaz denince ilk akla gelenlerden biride peyniriyle ünlü beldesi Büyükkarıştıran’dır. Büyük karıştıran yüzyıllardır peyniriyle bölgede ün salmış bir yerleşim yeridir. Ayni zamanda günümüzde de Lüleburgaz sanayisinin özelliklede gıda sanayisi bu belde sınırları içinde faaliyet göstermektedir. Atatürk, 1937 tarihinde Trakya manevraları sırasında Büyükkarıştıran’a geldiğinde buranın daha iyi yerlere gelmesi için çalışmalar yapılmasını söylemiş.

BÜYÜKKARIŞTIRAN TARİHİ

Büyükkarıştıran 1361 yılında Osmanlı Ordularına direnen Çorlu kalesinin düşmesi üzerine Sultan I.Murad' a teslim oldu. Ancak Karıştıran tarihten gelen önemini Osmanlılar zamanında da korudu. Bertrandon de Broguire seyahat günlüğünde "1433 yılında Karıştıran (Misterio) Kalesindeki Rum halkını buranın egemeni bir Türk yönetiyordu" diye yazmaktadır. Buradan geçen Avrupalı bir başka gezginci de ,"Orta Çağ Kalesi (mesinesi) ’ nin yerinde bulunan Karıştıran Pazarında Ali paşa (Semiz Ali Paşa) ’ nın selefi Vezir-i Azam Rüstem Paşa (kanuni Sultan Süleyman2’ın damadı) ile Padişah Avcı Mehmetin' in (1648 - 1687) sarayı bulunmaktadır." diye not düşmüştür. Trakya’da en eski ticaret pazarının kurulduğu yer Karıştırandı. Karıştıran 1511 yılında padişah 2 nci Beyazıt ile oğlu Trabzon Valisi Yavuz Selim arasında bir taht mücadelesine de sahne olmuştur. İki tarafın orduları burada karşı karşıya gelmişler, ancak Yavuz Selim sonuç alamadan ordusunun bir kısmı ile Vize üzerinden tarihi Roma Yolu ile İğneada ve Ahyolundan Kefedeki kayın pederinin yanına gitmiştir. Bazı kaynaklar bu çatışmada 1.Beyazıt ' ın burada şehit olduğunu yazıyorlarsa da doğru olan Beyazıt' ın Dimetokaya giderken Havsa yakınındaki Ablar köyünde öldüğüdür.

BÜYÜKKARIŞTIRAN’IN  OSMANLI DÖNEMİNDE ÖNEMLİ YERİ VARDI

Büyükkarıştıran Osmanlı Devleti zamanında önemli bir durak, konaklama, ticaret, ziyaret ve eğlence merkezi olmaya devam etti. Çevrede  Keskinli Çiftliği vardı. Bereketli topraklar, yüksek ağaçlar ve ormanlar arasında yer alan Karıştıranda neler olduğu ise 5 temmuz 1555 yılında bir grup Alman seyyah ile katır sırtında Karıştırana gelen Hans Dernschwam, " Burada üç tane kervansaray  var. Bunlardan biri eski, diğeri yeni ,üçünce ise kurşunla kaplı, yani başında yine kurşunla kaplı bir cami var. Bunları (yeni olanı Rüstem) Paşa adında bir paşa yaptırmış" diye yazıyor. Bunların yanında Karıştıranda hanlar, hamamlar ve kiliseler vardı.Karıştran Hanı da Rüstem Paşanın idi. Bazı kaynaklar bu yıllarda Karıştıra' nın Kanuni Sultan Süleymanın damadı Rüstem Paşanın mülkü olduğunu bildirmektedirler.

BÜYÜKKARIŞTIRAN PADİŞAH IV.MEHMET’İN AV BÖLGESİ İDİ

1648' li yıllardan sonra Karıştıran padişah IV. Mehmet' in Av Bölgesi oldu. Köşkü Kontadesdos (Karıştıran Deresi) boyunda idi. Padişah 25 - 30 bin kişilik mahiyeti ile Karıştıran' a gelir burada günlerce avlanırdı. Alman Seyyah Hans Dernschwam yazdığı günlüğünde Karıştıran’ dan sonrası için şu bilgiler veriyor. " Her tarafta kaldırım döşeli yollar, tahta ve taş köprüler ve çeşmeler gördük. Yolda giderken yanında Arnavutlar bulunan Venedikli bir haberci ile karşılaştık. Ayağında, yerli halkın da giydiği basit çarığa benzer ayakkabı vardı. Burada şarap bulamadık, ama atlar için yem ,ekmek ve meyve vardı." Yolları üzerinde Lüleburgaz' a da uğradıklarına değinen Alman seyah," Harap bir kasabadan geçtik, adı Burgaz (Lüleburgaz)" imiş. Hala kasabanın kapısı ve surları görülmekte, güzel bir mevkide kurulmuş, akar bir suyu da var. Yollarda bazı Bulgarlarla karşılaştık. Bunlar padişahın ve paşaların atlarına bakmak veya diğer hizmetlerde kullanılmak üzere İstanbul'a gönderiliyorlar." 15.yüzyılda yaşamış, Türk edebiyatında isim yapmış, güzel yapıtlar meydana getirmiş, padişahın yakınına kadar sokulma imkanı bulmuş olan Süleyman Bey' in oğlu Sinan Çelebi (BEHİŞTİ) buralıydı. Ailesi Karıştıran' da oturuyordu.

YUNAN İŞGALİNDE BÜYÜK DİRENİŞ GÖSTERDİ

Çeşitli savaşlar gören Trakya Balkan, 1. Dünya Savaşı ve Ulusal Kurtuluş Savaşında harp ve çatışma sahneleri yaşanmıştır. Kasaba 22 Temmuz 1922 de Yunan'a karşı sert bir direniş göstererek tarihteki yerini almıştır. Cumhuriyet döneminde nahiye (Bucak) olan Büyükkarıştıran pek çok köy ve vatandaşlara hizmet sunmuştur. Karıştıran Büyükkarıştıran olarak ismini’de Cumhuriyet tarihi itibariyle almıştır. Cumhuriyet döneminden bu yana hızlı bir gelişme kaydeden  Büyükkarıştıran’da  01 Haziran 1986 tarihinde Belediye kurulmuştur. Bu tarihten itibarende  belde halkına en iyi şekilde belediye hizmetleri verme çabaları sürdürülmektedir.

SANAYİ,GIDA,TARIM VE HAYVANCILIK ÖNEMLİ YER TUTUYOR

Büyükkarıştıran beldesi Lüleburgaz’ın ekonomik gücü kuvvetli olan önde gelen beldelerinden biri.Bu gün Büyükkarıştıran beldesi sınırları içinde özellikle gıda üretimi yapan sanayi kuruluşları çoğunluktadır.beldede tarım ve hayvancılıkta çok öenmli yer tutmaktadır.bereketli toprakları nedeniyle özellikle Trakya bölgesinde ayçiçeği ve buğday ürünü diğer bölgelere göre dekar başına daha yüksek oranda elde edilmektedir. Beldede çeşitli tarım bitkilerinin yanı sıra azda olsa bağcılıkta yapılmaktadır. Büyük ve küçükbaş hayvancılıktada ileri bir düzeyde olan beldede süt ve süt ürünleri mamülleride ağırlıklı olarak üretilmekte olup özellikle beyaz peyniri ve kaşar peyniri çok meşhurdur. Beldede meyvecilik ve sebzecilikte ileri düzeyde bulunmaktadır.

Hazırlayan/Seyit SÜREN