Bugün, 26 Nisan 2024 Cuma
Kırklareli beldeleri -2 Kırklareli Üsküp Tarihi
Üsküp Kırklareli’ne bağlı eski bir yerleşim yeri olan bir belde olup, Kırklareli’nin 18 km. doğusunda bulunur. Belde sınırları, Istranca Dağlarının bitiş noktasından itibaren başlar. Beldenin içinde akan bir dere mevcuttur. Denizden yüksekliği 300 metre kadardır. Üsküp Deresinin iki yamacında kurulmuştur. Doğu yamacında Cevatpaşa, Gündoğdu, batı yamacında Kemalpaşa, Mehmet Çavuş Mahalleleri yer alır. Mahalleler iki köprü ile birbirine bağlanmıştır. Üsküp’ün nüfusu 3310’dür.
ÜSKÜP GENİŞ BİR ARAZİ YAPISINA SAHİP
Üsküp toprakları çok geniştir. Birden fazla toprak çeşidi mevcuttur. Kara kepir toprakları, kireçli, kumsal, kahverengi, kestane renkli step toprakları vardır. Yıldız Dağlarının bir bölümü Üsküp topraklarında yer alır. Ergene Ovası’nın bir kısmı da Üsküp merasını meydana getirir.Beldenin adına bakınca, mübadeleyle Makedonya Üsküp’ten gelen göçmenlerce kurulduğu düşünülebilir. Oysa burada Üsküp’ten yerleşen kimseler yok.
ÜSKÜP DOĞU ROMA KRALLIĞI’NIN KURULDUĞU M.S. 425 YILINDA KURULMUŞ
Üsküp’ün tarihi çok eski devirlere dayanmaktadır. Roma İmparatorluğunun ikiye bölündüğü, sonradan Bizans adını alacak Doğu Roma Krallığı’nın kurulduğu M. S. 425 yılında kurulduğu düşünülüyor. Bizans’ın sınır boylarında yer aldığı için savunma maksatlı burçlarla donatılmıştır. Bu nedenle beldenin ismi Nöbet Tepe olarakta bilinmektedir. Hıristiyanlığın Bizansla yöreye gelmesiyle Ayaparsk evi Manastırı ve Üsküp Kiliseleri inşa edilmiştir. Fakat günümüzde bu yapılar yıkılmış durumdadır. Üsküp’e yakın Sazara köyünden Roma İmparatoru Sezar’ın geçtiği ve buradaki bir çeşmede “Sezar” yazdığı söylenmektedir.
DÜNYACA ÜNLÜ ŞARAPLAR BURADA YAPILMIŞTIR
Dünyaca ünlü seyyah Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde Üsküp’ten şöyle bahsedilmektedir, “Kırk kilise sancağına bağlı yüzeli akçe payesi olan bir kazadır. Edirne Medresesine bağlı bir vakıf arazisidir. Müslüman kasabası olup, Bulgar ve Rumları çoktur. Tamamı 6 mahalle olup, 3000 kırmızı kiremitli altlı üstlü süslü konaklar vardır. Herkes evinin altına birer dükkân yapmıştır. Müslüman Mahallesinde eski bir cami, 6 mescit, 4 han ve 1 hamamı bulunmaktadır. Rumlar buradaki topraklardan dünyaca meşhur şarapları yaparlar”.Şarap konusunda çok gelişmiş olan Üsküp’te o zamanlar yapılan şarapların “Antik Diyonisos Şarap Yolu” ile Kıyıköy Limanı’na gittiği ve buradan Avrupa kentlerine gittiği bilinmektedir.
LOZAN ANLAŞMASIYLA BATI TRAKYA’DAN GÖÇMENLER GELMİŞTİR
Üsküp’e Osmanlı Devleti’nin son yıllarında 1915 tarihinde Bulgaristan’dan 385 göçmen gelmiştir. Esas göç hareketi, 24 Temmuz 1923 yılında imzalanan Lozan Anlaşması’na göre Batı Trakya’da Drama, Kavala, Selanik, Serez yöresinde yaşayan Türkler tarafından olmuştur. Üsküp’ün büyük bölümü Pomak’tır. Gençler arasında sık kullanılmasa da belli bir yaşın üzerinde olan birçok kişi Belde de Pomakça konuşmaktadırlar. Belde Pomak kültürünü yansıtan birçok şeye rastlamak mümkündür. En ünlü yemekleri kaçamaktır. Bir işi başaramayan kişiye; “Daha çok kaçamak yemen gerekir.” Şeklinde deyimleri bulunmaktadır. Kırklareli’nde Pomakların en sık yaşadığı yerleşim yerlerinin başında Üsküp gelmektedir. Pomaklar her yıl 6 Mayıs’ta çeşitli etkinliklerle Hıdrellez’i karşılamaktadırlar. Ateş üzerinden atlama, kapılara çiçekler bağlama ve ailecek et alınarak pikniğe gitmek bu etkinliklerin başında gelir.
BELEDİYE BAŞKANI HÜSEYİN KASAP
12 Mayıs 1925 tarihinden beri önemli bir bucak merkezi olarak günümüze kadar gelen Üsküp’ün ilk Belediye Başkanı Hüseyin Yılmaz olup sırasıyla,Ahmet Sain Raşit Engin, İsmail Sain,Hasan Aras, Remzi Sain, (Rasim Peker’de 1960 ihtilali atamayla belediye başkanlığı yapmıştır.),Durmuş Aksu,Süreyya Peker Sain, (Kazım Zülfikar ve Ferhat Köken’de 1980 ihtilalinde atamayla belediye başkanlığı yaptılar.), ardından Erdoğan Kıyıcı ve halen Belediye Başkanı olan Hüseyin Kasap’ tır.
ÜSKÜP’TE TARIM, HAYVANCILIK VE BAĞCILIK İLK SIRADA
Üsküp’te tarım, hayvancılık ve bağçılık ilk sırada yer almaktadır. Özellikle ayçiçeği, buğday, mısır, arpa,yulaf ,şeker pancarı ,patates, soğan,sarımsak,fasulye,nahut, önde gelen tarım ürünleridir.Büyük ve küçükbaş hayvancılıkta Üsküp’ün önemli geçim kaynaklarından olup ciddi şekilde bölgede hayvancılık yapılmaktadır.Ayrıca beldede bağçılıkta da ileri düzeyde olup çeşitli üzüm üretimi gerçekleştirilmektedir.belde de ayrıca sebzecilikte önemli bir yer tutmaktadır.Özellikle beldede meyvecilikte son yıllarda oldukça gelişmiş durumdadır.Beldede sosyal yaşamda da her geçen gün hareketlilik olduğu gözlenmektedir.Özellikle yaz aylarında Üsküp’ün mesire yeri dolup taşmaktadır.Üsküp’ün içme suyuda bölgenin en önemli ve tercih edilen sularındandır.
Belde deki Kamu kurumları
Beldede eğitim,sağlık, çiftçilik ve kooperatifçilik alanlarında falliyet gösteren kamu kurumları bulunmaktadır. Bu kurumlardan başlıcaları: Üsküp Atatürk İlkokulu : 4+4+4 sisteminin geçilmesinin ardından Okulumuz ilkokul ve ortaokul olarak iki kısma ayrıldı. Eskiden Lise binası olarak kullanılan bina şuanda ilkokul binası olarak kullanılıyor. Burada ana sınıfı öğrencileri ile 1, 2, 3 ve 4’üncü sınıf öğrencileri eğitim görüyorlar. Üsküp Atatürk Orta Okulu : Geçmişte Beldede iki tane ilkokul vardı. Birinin ismi Fevzi Çakmak İlköğretim Okulu diğerinin de Kemalpaşa İlköğretim Okulu idi. Kemalpaşa İlköğretim Okulu’nun kapatılmasıyla iki okul bir bünyede toplandı ve lise binasındaki kısım ile üst kısım birleştirildi. Okulun yeni ismi Üsküp Atatürk İlköğretim Okulu oldu. 4+4+4 sistemiyle birlikte orta okul olarak kullanılan eski Fevzi Çakmak İlköğretim Okulu binasında ana sınıfı öğrencileri ile 5,6,7 ve 8’inci sınıf öğrencileri eğitim görüyorlar.
Üsküplüler Kültür ve Yardımlaşma Derneği, Kırklareli genelinde ve civar illerde büyük potansiyele sahip Üsküplüler arasındaki birlik, yardımlaşma ve dayanışma ruhunu arttırmak amacıyla kurulan dernek kısa süre içinde bu doğrultuda önemli adımlar atmıştır ve günümüzde de bu önemli adımları atmaya devam etmektedir. Derneğimiz bugüne kadar 8 olağan genel kurul toplantısı yapmış olup her gelen yönetim derneği bir basamak yukarı taşımıştır. Üsküp Aile Sağlığı Merkezi: 2010 yılında aile sağlığı merkezi uygulamasına geçilmesiyle Beldemizde ki Sağlık Ocağı’nın ismi değiştirilip Üsküp Aile Sağlığı merkezi olmuştur. S. S. Üsküp Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanlığı : Çiftçilerin ve hayvancılık yapan vatandaşlarımız için önemli bir oluşum olan kooperatif 1962 yılında kuruldu. S. S. 65 Nolu Üsküp Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi : Taşımacılık alanında faaliyet gösteren kooperatif 2007 yılında kuruldu. Kooperatifin yönetim kurulu şu isimlerden oluşuyor.3310 kişilik bir nüfusa sahip olan Üsküp,sosyal yaşamda da ileri düzeyde bir beldedir.
Hazırlayan/Seyit SÜREN
