Bugün, 20 Nisan 2024 Cumartesi
Kırklareli zengin bir mutfağa sahiptir
Kırklareli, Et ve süt ürünlerinin yanı sıra sebze ve meyve de de beslenmede önemli bir yer tutar. Kaşar peyniri, Beyazpeynir ve ay çiçeği üretimi çok yaygındır. Peynirleri ve Sucuğu ile de ünlü bir kentimizdir. Kırklareli il genelinde bağcılıkta yaygındır ve bağcılığa bağlı olarak içki yapımı da gelişmiştir. Keşkek, zerde, kaymakçına, plaska, sulu kaçamak, kuru kaçamak, ısırgan böreği, külür, kapama, Tavuk Çorbası,çoban böreği ısırgan otu çorbası, yöreye özgü yemeklerdir.
TRAKYA’NIN SUCUK ÜRETİM MERKEZİ
Kırklareli ayni zamanda Trakya bölgesinde Sucuk üretim merkezidir. Özellikle Kırklareli’nin Pınarhisar ilçesine bağlı Kızılçıkdere Köyü halkının tamamı suçuk üretimi yapmaktadır. Burada yapılan sucuklar tamamen doğal ortamda yetiştirilen danaların etinden ve yine ayni şekilde sucuk üretimi yapanların tesisleride tamamen hijyenik imalathanelerde yapılıyor.Kırklareli mutfağını yazımız Kırklareli İl Kültür Müdürlüğü'nde Halk Kültürü Araştırmacısı Zekeriya Kurtulmuş'un çalışmasından alınmıştır.
Çorbalar
Terbiye yapılmamış işkembe çorbası (Değirmendere), Umaç (Dolhan Köyü), Höşmel (Babaeski ilçesi Karahalil Beldesi) Bakla çorbası, Süt çorbası, Tarhana çorbası,Düğün Çorbası,Mercimek Çorbası,un Çorbası, Bıldırcın, ördek, tavşan ve üveyik çorbası.
Sebze yemekleri
Borani (Yoğurtlu labada), Toyga (Unla pişirilmiş labada), Manca, Soğan aşı (Piyazlık soğanlar salça ve su eklenip pişiyor, indirmeye yakın yumurta kırılıp karıştırılıyor), Tarla yemeği Lanaşı,(Ekşi yani Turşu lahanadan yapılan bir yemek),(Küp doğranmış patlıcan, iri doğranmış biberle az yağda pişiyor. Domates doğranıp tuz ekleniyor ve kendi suyunda pişiyor.) ve her türlü sebze yemeği ile dolma ve sarmalar.
Et yemekleri
Yahni (Düğün yemeği), Papaz yahnisi (Düğün yemeği. Bulgaristan'ın Kırcaali bölgesinden gelenler yapıyor.), Tas kebabı, Kuzu kapama (Hıdırellez kuzusu), Ciğer tava, Ciğer yahni, Kale (Merkez ilçe Ürünlü Köyü’nde yapılıyor. Tavuk etine lahana turşusu ve pirinç ilave ediliyor.), Tavuk bulamacı (Kavrulmuş una haşlanmış tavuk etleri ekleniyor.), Tavuk kapama (Pirincin üzerine haşlanmış tavuk eti ve tavuk suyu eklenip fırında pişiyor.), Hindi kapama, Sucuk (Kızılcıkdere).Bakla gillerden de özellikle bölgenin Kuru fasulyesi çok meşhurdur ve kuru fasulye yemeği ve nohut yemeği de bölgenin önemli yemeklerindendir.
Av hayvanlarından yapılan yemekler
Av hayvanlarından yapılan yemekler: Bıldırcın kapama (Pilavlı dolma), Bıldırcın, ördek ve üveyik kâğıt kebabı, Tavşan dolması, Tavşanlı papaz yahnisi, Tavşan köftesi, Tavşanlı tarhana bulamacı, Tavşan tandır (Temizlenen tavşan derisi ters çevrilerek kor ateşe gömülüyor.), Tavşan ve ördek kandilli mantısı.
Balık yemekleri
Kırklareli'nin İğneada ve Kıyıköy beldelerinde halk geçimini balıkçılıkla sağlıyor. Deniz, göl ve derelerden avlanan balıkların tava, ızgara ve pilâkisi yapılıyor. Bu beldelerdeki balık restaurantlarında günlük olarak çeşitli balık bulmak mümkün.
Otlarla yapılan yemekler
Kırklareli il genelinde ot yemekleride bir hayli yaygındır.Tarih boyunca gelen bu ot yemek kültürüde Kırklareli’nin ayrı bir özelliğidir. Bölgede yapılan Ot yemeklerinin bazıları şunlar, Kupriva (Pomak köylerinde ısırgan otuyla yapılan yemek.)labada yemeği ve sarması ve de labada böğreği ise hemen hemen bölgenin her tarafında yapılan bir yemektir. Bu ayni zamanda ıspanak yemeğine benzer.
Pilav-makarnalar
Manca (Etli bulgur pilavı. Merkez ilçe Armağan Köyü'nde çocuk doğunca yapılıyor.), Kuskus pilavı, Pirinç pilavı, Çimdik (Erikler Köyü'nde üçgen hamurlar haşlanıp süzülüyor sarımsaklı yoğurtla yeniyor.), Erişte, Yoğurtlu kulak (Karahalil Köyü).
Ekmek ve hamur işleri
Nohutlu ekmek, Katmer, Akıtma, Cizleme, Somun, Tuzsuz ekmek, Pırasa ve ısırgan böreği, Muhacir böreği, Kıvrım, Kabaklı kıvrım, Tatar böreği, Ispanak böreği, Kabak böreği (Tikvenik), Kandilli mantı (Babaeski’nin Karahalil beldesinde yapılıyor.), Kalın kıyı (Karahalil), Kaçamak.
Tatlıları : Höşmerim (Lüleburgaz), Hurma tatlısı (Karahalil), Bulama; üzüm, pancar, dut ve karpuz pekmezi; erik, kayısı ve ayva pestili, Yazlık helva, Tahin helva, Yumurta tatlısı.
Meşhur İçecekleri :Vişne, çilek, kızılcık, güvem, kuru üzüm ve kayısı şerbeti, hardaliye, ev şarabı, boza, üzüm hoşafı,Ahlat Turşusu,Turşu suyu(genellikle kış aylarında içilir)
KIRKLARELİ ŞARAP VE HARDALİYESİYLE DE ÜNLÜ
Kırklareli’de bağcılıkta ileri bir düzeyde bulunuyor. Bu tarihi kentimiz üzüm üretimi ve şarapları ve ayni zamanda üzümden yapılan hardaliyesiyle de ünlü bir kentimizdir. Kırklareli’de şarap yapımı şöyle gerçekleşmektedir.Şarap için şaraplık üzüm özel mekanlarda hijyenik ortamlarda ezilir. Soğuk havalarda batağı (tortusu) dibe oturur. Hava sıcaksa batak kesilinceye kadar kaynatılır. Soğuyunca tortu dibe iner. Üzerinden temiz kısmı alınıp ahşap fıçılara konur. Ağzı tülbentle kapatılır. Üzüm suyunun kaynaması bittiğinde bidonların ağzı hava almaması için iyice kapatılır. Soğuklar başlamadan, yani toprak donmadan şarap tekrar bir tortu yapar. Onun da dibe çökmesi beklenir. Durulan şarap içime hazırdır.
HARDALİYE TÜM ÜZÜMLERDEN YAPILIYOR
Hardaliye üretiminde Türkiye’de ön planda yer alan Kırklarelilide hardaliye üretimi yapan firmalar üretimlerinin hijyenik ortam olmasına çok dikkat ediyor.Hardaliye için çürüksüz, sağlam üzümlerin (Bütün üzümlerden yapılır ama Alfons cinsi olursa rengi koyu olur) sadece kabuğu kırılacak kadar ezilir. Hardalın da kabuğu çatlayacak kadar ezilip küplere bir kat üzüm, bir kat vişne yaprağı sıralamasıyla yerleştirilir. Üzerine hardal eklenir. Hardal, şıranın şarap ya da sirkeye dönüşmesini engeller. Kaynama döneminden sonra 10-15 gün içinde içilecek kıvama gelir. Hardaliye, tortusundan arındırmak için süzülür. Şarap gibi kaptan çıktığı gibi içilmez. Hardalın acı tadını gidermek için bir miktar su eklemek gerekir. Kırklarelililer hardaliye’nin milli bir içecek kabul edilmesi için yaptıkları başvurunun kabul edildiğini belirttiler. Bu bilgiler, Kırklareli İl Kültür Müdürlüğü'nde Halk Kültürü Araştırmacısı Zekeriya Kurtulmuş'un çalışmasından alınmıştır. Teşekkür ediyoruz.
Hazırlayan/Seyit SÜREN
