Kırklareli'nde Atasözleri, yüzyıllar boyunca insanlar tarafından tecrübe edilmiş, doğruluğu deneylerle kanıtlanmış ve günümüze ulaşmış, geçmiş tecrübelerini nasihat şeklinde anlatan,
Bölgesel olarak söylenen atasözlerinden bazı örnekler şöyle:
Bağda izin olsun, yemeğe yüzün olsun.
Eşeğin canı yanarsa, yarış atını geçer.
Harman döven öküzün ağzı bağlanmaz.
Keçinin yemediği ot, karnını ağrıtır.
Mart ayı dert ayı, bir sepet saman ver Ali dayı.
Tutulan kısrak, harmanı döver.
Ver yiyeyim, ört yatayım.
Bilmeceler
Kırklareli’nde uzun kış gecelerinde, aile toplantılarında söylenip ortamı neşelendiren, insanı düşünmeye sevk eden halk edebiyatı ürünlerinden biri de bilmeceler önemli yer tutar.Kırklareli’de halk arasında söylenen bilmecelerden bazıları da şunlar:
Ağaç üstünde kara şopar. (Zeytin)
Çarşıda satılmaz, elle tutulmaz
Ondan daha tatlı bir şey bulunmaz. (Uyku)
Dağdan gelir sekerek
Kara üzüm dökerek. (Keçi)
Hey gidinin poturu
Ev üstünde oturu (Baca)
Karşıdan baktım pek çok
Yanına vardım hiç yok. (Sis)
Deyimler
Kırklarli’nde Deyimler, kendi anlamından biraz daha farklı anlam taşıyan, kalıplaşmış kelime veya kelime gruplarıdır. Kırklareli’de derlenmiş deyimlerden de bazıları şunlardır:
El etek çekmek
Fıkır fıkır kaynamak
Nal çakmak
Var delisi olmak
Yaş yere basmamak.
Maniler
Kırklareli manilerininde edebiyatımı da önemli bir yeri vardır. Maniler; yazarı bilinmeyen, anlatılmak istenen tema genellikle son iki dizesinde yer alan konuları aşk, özlem ve ayrılık olan, kafiye düzeni, (a,a,b,a) şeklindeki anonim folklor ürünleridir. Halk arasında yaygın olarak söylenen manilerden de bazıları şunlar:
Ayva gömdüm samana
Dumana bak dumana
Şoför yarim var iken
Gider miyim çobana?
Bahçelerde sardunya
Sardunyayı kırdın ya
İstemiyom dermişsin
Yine bana kaldın ya.
Elimde zilli dare
Taştan olur minare
Çok isteştik sevdiğim
Vermiyorlar ne çare
Karahalil üç bölüm
Yavaş geliyor gülüm
Bana yardan ayrılmak
Ölüm geliyor ölüm.
Saçını tarıyorsun
Sen güzel arıyorsun
Güzeli arar iken
Benden de kalıyorsun.
Ninniler
Kırklareli’nde Ninniler, annelerin çocuklarını uyutmak için söyledikleri türkülerdir. Ninni, çocuğun altı temizlenip karnı doyurulduktan sonra yüksek sesle başlanıp, çocuğun uyumasına doğru alçalan bir sesle söylenir. Kırklareli ve çevresinde söylenen ninnilere de bir örnek:
Dandini dandini danalı kuzu
Elleri ayakları kınalı kuzu
Asmaya kurdum salıncak
Eline de verdim oyuncak
Yine de uyumadı gitti
Şu küçücük yumurcak
Eee eee ee şimdi
Bir eşek buldum ben şimdi
Sahibi geldi ee şimdi
Ooo kuşu
Nerelerde su kuşu
Çalılıkta yuvası
Mamacık getir babası
Dandini dandini dastana
Danalar girmiş bostana
Kov bostancı dananı
Yemesin bizim bostanı
Eh ee ee Allah
Uykucuklar ver Allah.
Tekerlemeler
Kırklaeli’nde Tekerlemeler, çocukların sokakta oyun oynamaya, masal anlatmaya başlamadan önce söyledikleri veya bir grubu güldürmek için kafiye düzeninden faydalanarak, şaşırtmaya ve tuhaflığa yönelik söylenen halk edebiyatı ürünleridir. İşte bir Kırklareli tekerlemesi de şöyle:
Laleli Belkız
İçeriye gir kız
İpte atla kız
Dışarıya çık kız
Tarhana tartar
Boğazımı yırtar
Baklava kardeş
Gel beni kurtar
Hazırlayan/Seyit SÜREN